بحران اوکراین باعث افزایش قیمت نفت و سقوط بازار بورس شد
پس از آنکه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه اعلام کرد که حمله به اوکراین را آغاز میکند، قیمت هر بشکه نفت برای اولین بار در هفت سال گذشته روز پنجشنبه پنجم اسفند (۲۴ فوریه) به بیش از ۱۰۰ دلار رسید. قیمت هر بشکه نفت خام برنت به بیش از ۱۰۱ دلار افزایش یافت.
حمله روسیه به اوکراین بازارهای آسیایی را نیز تحت تأثیر قرار داد. شاخص بورس سهام هنگ کنگ بیش از سه درصد سقوط کرد.
ارزش روبل روسیه نزدیک به شش درصد کاهش یافت. بورس مسکو تمامی معاملات خود را به حالت تعلیق درآورد. بازارهای مالی روسیه در چند روز گذشته در نتیجه بحران اوکراین به شدت سقوط کرده بودند.
ارزش بیت کوین و بورس آسیا سقوط کرد
قیمت بیت کوین با اوج گرفتن تنش روسیه و اوکراین به ۳۶ هزار و ۳۷۲ دلار کاهش یافت که پایینترین قیمت دو هفته و نیم اخیر است
ارزش سهام بورس آسیا و اقیانوسیه از جمله بورس توکیو و شانگهای نیز پس از دستور پوتین برای استقرار نظامیان روسیه در مناطق جداییطلب شرق اوکراین به شدت سقوط کرد.
تشدید اختلافات میان غرب و روسیه بر سر مساله اوکراین که ممکن است تحریمهای شدیدی را علیه مسکو به دنبال داشته باشد میتواند بر اقتصاد آسیا به ویژه منطقه اوراسیا تأثیرات مؤثری داشته باشد.
به نوشته مؤسسه مطالعاتی مودی، تشدید اختلافات میان اوکراین و روسیه نه تنها اقتصاد آسیا را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه به اقتصادی کل جهان نیز خساراتی را وارد میسازد.
یکی از مناطقی که بیشترین آسیب را در نتیجه اعمال تحریمهای غرب علیه روسیه متحمل میشود، منطقه اوراسیا به ویژه کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا که در هم تنیدگی اقتصادی فراوانی با روسیه دارند.
به استناد آمارها، روسیه در میان شرکای اصلی در اوراسیا، همچنان بالاترین سهم را به خود اختصاص داده است و ۱۳۵ میلیون دلار از کل صادرات خود به اوراسیا را به روسیه انجام داده و پس از آن ارمنستان با ۶۰، قزاقستان با ۳۸، قرقیزستان با ۱۸ و بلاروس با پنج میلیون دلار قرار دارند. پنج کشور روسیه، قزاقستان، بلاروس، ارمنستان و قرقیزستان اعضای اتحادیه اوراسیا را تشکیل میدهند.
نگاهی به تاریخ نشان میدهد هسته اولیه شکلگیری اتحادیه اقتصادی اوراسیا بر اساس رویکرد روسها برای حفظ نفوذ نسبی خود در جمهوریهای شوروی سابق در دهه ۱۹۹۰ باز میگردد. در این دوره زمانی مسکو میکوشید با ایجاد مکانیزمهایی روندها و فرایندهای پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی (سابق) برای حفظ جایگاه خود در اوراسیا بازگردد.
بنابراین چنانچه تحریمهای جدیدی علیه روسیه اعمال شود، به طور غیر مستقیم بر حجم مبادلات تجاری و اقتصاد کشورهای اتحاد جماهیر سابق شوروی، اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا و حتی اتحادیه اروپا نیز تأثیر میگذارد.
گفتنی است اتحادیه اروپا یکی از مهمترین شرکای تجاری- اقتصادی اتحادیه اقتصادی اوراسیا به شمار میآید. به عبارت دیگر اقتصادهای کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و اتحادیه اروپا از لحاظ تاریخی مکمل یکدیگر هستند. صادرات فناوریهای عالی از اتحادیه اروپا برای اتحادیه اقتصادی اوراسیا و صدور ثابت منابع انرژی از کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای اتحادیه اروپا مهم است.
مصادیق تأثیر نارآرامی ها اوکراین بر اقتصاد آسیا
بازار بورسهای اصلی این کشور از جمله شانگهای و شن ژن که در واقع بزرگترین بورسهای قاره هستند و بورس شانگهای حتی دومین بورس جهان است، طی این چند روز به ویژه امروز از بحران سیاسی و نظامی اوکراین تأثیر منفی پذیرفته است.
سهام بورس شانگهای امروز با ۹۶ دهم درصد کاهش به سه هزار و ۴۵۷،۱۵ واحد رسید و در در عین حال بورس شنژن نیز با ۱،۲۹ دهم درصد کاهش به ۱۳ هزار و ۲۹۷،۱۱ واحد رسید و به کار امروز خود با این رقمها پایان دادند.
قیمت بیت کوین نیز در بازارهای جهانی به ویژه آسیا که بیشتر تحت تأثیر بازار ارزهای دیجیتال در قزاقستان در آسیای مرکزی است، نیز با اوج گرفتن تنش روسیه و اوکراین به ۳۶ هزار و ۳۷۲ دلار کاهش یافت که پایینترین قیمت دو هفته و نیم اخیر است.
ارزش سهام بورس آسیا و اقیانوسیه از جمله بورس توکیو نیز پس از دستور پوتین برای استقرار نظامیان روسیه در مناطق جداییطلب شرق اوکراین به شدت سقوط کرد.
اگرچه تا دیروز بورس هند از این بحران در شرق اروپا تأثیر چندانی نپذیرفته بود اما تشدید اختلافات میان روسیه و اوکراین، بورس هند را نیز امروز ریزشی کرد و شاخصهای سهام در این کشور یکپارچه قرمز پوش شدند.
جهش قیمت نفت
قیمت نفت با افزایش تنش در شرق اوکراین از نیمه شب گذشته با رشد همراه شد و در معاملات امروز جهشی بیش از ۲.۵ درصد را ثبت کرد.
نفت برنت در معاملات امروز ۲.۳ درصد گران شد و به ۹۷ دلار و ۵۷ سنت در هر بشکه رسید. نفت شاخص آمریکا نیز رشدی چهار درصدی را تجربه کرد و ۹۴ دلار و ۶۷ سنت در هر بشکه قیمت خورد.
همچنین قیمت گاز طبیعی نیز رشدی ۳.۴ درصدی در بازارهای جهانی را تجربه کرد.
زمستان امسال با افزایش قیمت گاز در اروپا، تقاضا برای نفت بیشتر شد. این موضوع باعث شد تا قیمت نفت رکورد هفت ساله را بشکند و به قیمتهای سال ۲۰۱۴ بازگردد.
همچنین با شروع سال ۲۰۲۲ میلادی، قزاقستان به عنوان یکی از کشورهای دارنده ذخایر بزرگ نفتی میان کشورهای تازه استقلال یافته، با ناآرامیهایی همراه بود. ناآرامیهایی که قیمت طلای سیاه را تقویت کرد.
بالا رفتن تنش بین روسیه و اوکراین و مستقر شدن حدود ۱۳۰ هزار سرباز روسی در کنار مرزهای اوکراین نیز که در هفتههای اخیر رخ داده، شتاب رشد قیمتها را بیشتر کرد.
آمریکا، اتحادیه اروپا و انگلیس، روزانه ۳/۵ میلیون بشکه نفت و فرآورده از روسیه خریداری میکنند.